ERGENLİK DÖNEMİ
- VÜCUTÇA ve ZİHİNSEL olarak değişim dönemidir.
- Hızlı boy uzaması kızlarda ortalama 12, erkeklerde 14 yaş civarında olur. Uzama vücudun her kısmında aynı zamanda başlamadığı için vücut oranlarında değişme olur: çene kemikleri yüzüne, bacakları gövdesine göre orantısız gözükebilir. Hormonların değişmesi kıllanma, cinsel organların gelişmesi, kızlarda göğüs gelişimi, erkek çocuklarda ses değişimi gibi belirtilerle devam eder.
- Bazı ergenlerde bu tür “büyüme “ belirtilerinde arkadaşlarına göre gecikme olduğunda, çevreden kendilerine “ufaklık”, “tüysüz” gibi isimler takıldığında bundan olumsuz etkilenirler. Görüntü en önemli şeylerden biridir: boyunun basket oynayabilecek kadar uzun olmayacağını düşünme, mankenlere veya artistlere benzemeye özenme, görünüşünden hoşnut olmama çok yaygındır.
- Yeme bozuklukları bu dönemde ortaya çıkabilir: görünüşünü beğenmeme, zayıflamaya çalışma, gibi.. Bazen bunda aşırıya kaçabilirler. Hızlı kilo kaybı olursa mutlaka doktora başvurunuz.
- Duygusal olarak değişkendirler, bir gün neşeli, ertesi gün karamsar olabilirler.
- Dürüstlük, bağlılık, ölüm gibi soyut kavramları benimser ve uygularlar.
- Siyaset, felsefe, ve toplumsal olaylara ilgileri artar.
- Uzun vadeli düşünmeye başlar.
- Kendilerine hedefler belirler.
- Kendilerini arkadaşları ile karşılaştırırlar.
- Ergen, anne-babadan bağımsız olmak ister: fiziksel büyüme ile erişkin olgunluğuna ulaştığını sanabilir. Bu nedenle her alanda bağımsızlık ister. Bu nedenle ailenin ders çalışma, giyinme gibi konulardaki uyarıları onu rahatsız eder.
- Arkadaşlarının etkisinde fazla kalır. Bir gruba dahil olmak isteyebilir.
- Kız-erkek ilişkileri önem kazanır: aşık olabilir.
ERGENLİK İÇİN ÖNERİLER
- Yeni alanlara, uğraşılara ilgi duymasını önemseyin, destekleyin, ona yardımcı olun.
- Arkadaş grupları ile yapılan spor, müzik gibi sağlıklı ve rahatlatıcı etkinliklere fırsat yaratın, teşvik edin.
- Grup arkadaşlığının önemini anladığınızdan bahsedin, ancak grup içinde insanın kendi benliğini korumasının önemini de hatırlatın.
- Kendisini düşündüren konuları ya da sorunlarını bir erişkinle konuşması için teşvik edin. Sizinle konuşmak istememesini anlayışla karşılayın ve bunu çocuğunuza söyleyin.
- Artık çocuk olmadığını ve istediğini yapabileceğini söyleyerek size karşı geldiğinde (ki bu normaldir), ona kendi kendini yönetebildiğini ispat ederse sizin de onu uyarmanıza gerek kalmayacağını anlatın. Büyük bir insan gibi davranırsa, sizin de kendisine o şeklide davranabileceğinizi söyleyin.
- Özgürlüklerini, kendisine açıklama yapmadan ve gereksiz yere kısıtlamayın.
- Kimliğini oluşturma süreci içinde, örnek alacağı bir erişkinin varlığı gerekir. Davranışlarınız, ondan istediğiniz davranışlarla uyumlu olursa söze gerek kalmayacaktır.
KAYNAK: https://www.cnd.org.tr/images/aileler/